ANTALYA TÜM KAVİMLERİN BİRARADA YAŞADIĞI YER
Antalya, antik çağlarda Pamfilya (Pan-Phylon). Kelime anlamı “Tüm kavimler“, “Tüm kavimlerden olan insanların yaşadığı yer”
ANTALYA: SAKLI CENNET
Bugün her bir köşesi farklı bir turizm yıldızı olan Antalya bundan daha 60 yıl önce sadece belli bir kesimin tatil için kendi özel deniz araçları ile koylarına ulaşabildiği, yerli halkın ise Kaleiçi bölgesindeki limana tütün ve narenciye gibi yüklerini boşaltmak için dağlar arasındaki vadilerden deve sırtında geçebildiği, sırtını geçit vermeyen Toros dağlarına yaslamış bir saklı cennetti. Bugün bile Antalya ve antik çağda en yakın komşu kenti olan Konya (Iconium) arasında 1950’lere kadar sadece develerin sırtında geçilebilen Orta Toros dağlarının adı yerel halk için Giden Gelmez Dağları’dır.
Antalya, veya antik adıyla Pamfilya, eski zamanlarda Toros dağlarından kara yoluyla ulaşımın zorluğunun getirdiği izolasyon sayesinde savaşlardan ve zorluklardan deniz yoluyla kaçan pek çok kavim için bir sığınma limanı haline gelmiştir. Kelime anlamı da farklı kavimlerin bir arada yaşama yeri olan Pamfilya, Truva savaşında yenilerek gemileriyle kaçan Aka’lılardan tutun da İsa’nın ölümü ardından Hristiyanlığı yaymak için yola çıkan Aziz Paul’e kadar tarihin pek çok farklı figürüne antik çağda bu coğrafyada zor bulunan bir misafirperverliği göstermiştir.
2018 YILI ANTALYA’DA PERGE YILI
Türkiye’nin Akdeniz kıyıları adalı korsanlardan Romalılara, Farslılardan Selçuklu ve Osmanlılara kadar pek çok değişik kültürün eserlerini bir potada eritmiştir. Özellikle Roma döneminde yükselen Antalya bölgesi bugün de antik çağlardan pek çok farklı medeniyetin izlerini taşımaktadır. Papillon Otellerinin bulunduğu Belek’e çok yakın mesafedeki, “2018 Antalya’da Perge Yılı [1]” etkinlikleriyle bu sene ön plana çıkan Perge antik çağın önemli kıyı kentlerinden birisidir.
İncil, ilk misyon yolculuğuna çıkan Aziz Paul ve arkadaşları için “Paphos’tan (Güney Kıbrıs) yelken açarak Pamfilya’nın Perge kentine geldiler” diye yazar. Bugün denizden 15km kadar içeride kalmasına rağmen bu ifade Perge kentinin antik çağlarda Aksu ırmağı vasıtası ile denizden ulaşılabilen bir kıyı kenti olduğunu ortaya koymaktadır. Kentin doğu surlarından Kestros (Aksu) Irmağı’na açılan kapının Liman Kapısı adıyla anılması da buna bir işarettir.
Perge’de 300m uzunluğunda bir sütunlu cadde, 12 bin kişi kapasiteli tiyatro, stadyum, agora, Apollonius Demtrius takı, anıtsal çeşme ve diğer buluntular yer almaktadır. “2018 Antalya’da Perge Yılı” [1] kapsamında yıl boyunca farklı etkinlikler düzenlenecek olan Perge’nin haricinde de Antalya’da pek çok seçeneğiniz var. 12.000 kişi ağırlayabilen Akdeniz havzasının en iyi akustik özelliklerine sahip Roma Tiyatrosu‘na sahip Aspendos Antik Kenti ile Antalya şehir merkezinde eski tarihi dokusunu ve Roma döneminden kalan Hadrian Kapısı gibi eserleri koruyan Kaleiçi gibi pek çok dünyaca ünlü tarihi mekan Papillon Otellerinde geçirdiğiniz tatili tarih ve kültür boyutuyla zenginleştirmeniz için size fırsat sunuyor.
Siz de Papillon’un antik çağın en önemli şehirlerinden olan Zeugma’nın adını verdiği Papillon Zeugma‘da, Papillon Belvil‘de veya Papillon Ayscha‘da yapacağınız tatile antik çağ esintilerini katmak isterseniz sizi “2018 Antalya’da Perge Yılı” kapsamında Perge’ye ve diğer tarihi gezilere bekliyoruz! Sadece yarım saatlik bir yolculukla ulaşabileceğiniz Perge ve Aspendos antik kentlerinin dışında, Antalya Müzesi‘ni ve Türk-İslam mimarisinin en güzel eserlerinden olan geleneksel Türk evlerini görebileceğiniz Kaleiçi bölgesini mutlaka gezmenizi tavsiye ederiz. Kültür turları için Information Desk‘teki arkadaşlarımız sizlere yardımcı olmaktan mutluluk duyacaktır.
ANTALYA’DA TARİH DURAKLARI
Perge: 2018 Antalya’da Perge Yılı etkinlikleri ile bu sene ön plana çıkan Perge, Aziz Paul‘un Hristiyanlığı yaymak için çıktığı ünlü gezilerinin Kıbrıs’tan sonraki durağıdır. Aksu ırmağının çok daha geniş aktığı çağlarda gemilerin ırmak içerilerine kadar girerek limanına yanaşabildiği şehir bugün denizden 15 km kadar içeride, Aksu ilçesi sınırları içinde kalmıştır. İçerisinde 1300 kişilik antik tiyatro, hamam, stadyum, anıtsal çeşme ve binlerce sütunu ile Sütunlu Cadde gibi alanları barındıran Perge antik kenti Belek’e yakınlığı ile mutlaka tatil planınızda yer alması gereken bir tarih durağıdır. Perge Antik Kenti Belek bölgesine yaklaşık 30 dakika mesafededir.
Aspendos: Truva savaşında Helen’lere yenildikten sonra Antalya bölgesine kaçarak burada yerleşimler kuran Aka’lıların kurduğu Aspendos antik kenti Roma İmpratorluğu zamanında yapılan ve 12.000 kişilik antik tiyatrosu ile ünlüdür. Günümüzde opera ve diğer sanat etkinliklerinin de yapıldığı, pek çok uzman tarafından günümüze ulaşan antik tiyatrolar arasında en iyi akustiğe sahip olduğu belirtilen Aspendos Tiyatrosu, antik kent içinde uzunluğu 1km’ye varan su kemerleri ile birlikte çağın mühendislik becerisini ortaya koyan en güzel eserlerdendir. Aspendos Antik Kenti Belek’e yaklaşık 30 dakika mesafededir.
Antalya Müzesi: Toplam 30 bin metrekare alana sahip, 14 sergi salonu bulunan, heykel ve değişik eserlerin sergilendiği açık hava galerisi ve bahçeden oluşan Antalya Müzesi, arkeoloji ve tarih müzesi sıfatıyla, dünyanın en önemli müzeleri arasında yer alıyor. Müzede bulunan 55 bin eserin ortalama 7 bin kadarı dönüşümlü olarak sergilenirken, İmparatorlar, Ölü Kültü, Lahitler ve Tanrılar Salonu’ndaki eşsiz eserler, günümüz insanını görkemli tarihle buluşturuyor. Antalya Müzesi şehir merkezinde olup Belek bölgesine yaklaşık 45 dakika mesafededir.
Kaleiçi: Antalya’nın şehir merkezinde Türk-İslam mimarisinin en güzel örneklerinden cumbalı, taş döşemeli evlerin olduğu Kaleiçi bölgesini gezerken geçmişte bu bölgeyi işgalcilerden koruyan surları, Hadrian Kapısı, Hıdırlık Kulesi gibi Roma yapılarını ve Yivli Minare gibi Selçuklu eserlerini ziyaret edebilirsiniz. Burhanettin Onat‘ın “Bir zamanlar Antalya” adlı eserinde “Rodos İşi” de denilen siyah beyaz geometrik veya figüratif desenli çakıl mozaiklerden yapılmış zeminleri, ahşap çift kanatlı kapıları, gölge yapan ağaçların altındaki divanları ile çok işlevsel avluları, Akdeniz’in bin bir güzelliğini yansıtan begonvil ve yaseminlerle süslü duvarları ile hepsi bir şaheser olan Kaleiçi’nin eski evlerini gezen ünlü bir Alman mimarın “Dünyada hiçbir millet, mimaride ihtiyaçla estetiği Türkler kadar bir arada kullanma hünerini gösterememiştir” dediğini söyler. Kaleiçi bölgesi Belek’e yaklaşık 40 dakika mesafededir.
Termessos: Büyük Doğu seferi sırasında zamanın ünlü liman şehri Perge’yi ele geçirdikten sonra 15 bin askeri ile bugünkü Güllük Dağı’nın tepelerinde, 1150 m rakımlı kayalıklar arasında yaşayan Anadolu kavimlerinin kurduğu, çok dar bir vadiden ulaşılabilen Termessos kentine yürür. Şehirlerinin istilacılara karşı dayanıklılığı ile gurur duyan Solym halkı İskender’in ordularını Termessos kentine sokmaz ve bu kent İskender’in Anadolu’da Sillyon ile birlikte almayı başaramadığı iki şehirden birisi olarak tarih sayfalarına geçer. Agora, tiyatro, mezar taşları ve 6 tapınağın bulunduğu antik kent, genelde deniz seviyesinde olan diğer antik kentlerden farklı olarak dağlardaki sık çam ormanlarının ortasında size bambaşka bir ihtişam sunmaktadır.
Bunları Biliyor Musunuz?
- Papillon Zeugma’nın lobisinden içeri girerken zeminde ve resepsiyon arka duvarında göreceğiniz “Gaia”, “Aşil” ve “Dionysos’un Düğünü” mozaiklerine gözünüz takılabilir. Bunlar Anadolu’nun antik çağdaki en önemli kentlerinden Zeugma’nın en bilinen mozaiklerinin replikalarıdır. Fırat nehrinin geçiş noktasında kurulan ve buradaki ticaret ile zamanla dünyanın en büyük kentlerinden biri haline gelen Zeugma nüfus büyüklüğüyle antik çağlarda Pompeii, Londinium(Londra) ve hatta Atina gibi büyük kentleri bile geride bırakmıştır [2]
- Papillon otellerinin bulunduğu Belek bölgesi, Perge ve Aspendos antik kentleri ile şehir merkezindeki Kaleiçi’ne yaklaşık yarım saat mesafededir. Güllük Dağı tepesinde bulunan Termessos antik kentine ise yaklaşık bir buçuk saatlik bir yolculukla ulaşılabilir.
- Kurtuluş Savaşı yıllarında tarihi eserlerin yağmalanmasını önlemek amacıyla bulunan eserlerin Kaleiçi’nde bulunan Alaaddin Camii’nde sonra da Yivli Minare Külliyesi içinde biriktirilmeye başlamasıyla Antalya Müzesi’nin ilk temelleri atılmıştır. Müzede bugün 55 binden fazla eser dönüşümlü olarak sergilenmektedir. [3]
- Hristiyanlığın önemli azizlerinden Aziz Paul’un Anadolu’daki seyahatleri anısına yürüyüş tutkunlarının kullandığı Antalya Perge’den başlayarak Eğirdir Gölü’nün kuzeydoğusundaki Yalvaç arasında yer alan 500km’lik ve yürümesi 27 gün süren rotaya “Aziz Paul Yolu” adı verilmiştir.
- M.S. 138 yılında yapımına başlandığı düşünülen Aspendos antik tiyatrosunun yapımı tam 25 yıl sürmüştür. Bugün de konserler için kullanılmakta olan tiyatro bir akustik şaheseri olarak adlandırılmakta olup sahne kısmındaki tüm sesler en üst galerilerden bile rahatlıkla duyulabilmektedir.
- Termessos’tan sonra yine Solym’ler tarafından dağlık bir bölgede kurulu olan Sagalassos kentine yönelen Büyük İskender, Termessos kentinden gelen savaşçıların desteğine rağmen onun kadar iyi savunmaları olmayan bu şehri kolayca ele geçirmiştir. Sagalassos antik kenti bugün Burdur ili sınırlarında olup Antalya’ya 100km uzaklıktadır.
Kaynaklar
[1] 2018 Antalya’da Perge Yılı: https://perge2018.aktob.org.tr/
[2] Zeugma Tarihçesi: http://www.zeugma.org.tr/geneltarihce.aspx
[3] Antalya Müzesi Tarihçe: http://www.antalyamuzesi.gov.tr/tr/muze-tarihcemiz
Tag: Antalya Tüm Kavimlerin Birarada Yaşadığı Yer
